واکنش ارقام تجاری و لاین‌های کلزا به جدایه ویروس موزاییک شلغم

ویروس موزاییک شلغم (Turnip mosaic virus, TuMV) یکی از شایع‌ترین ویروس‌های مزارع کلزا در ایران محسوب می‌شود. بهترین روش برای کنترل خسارت این ویروس استفاده از ارقام مقاوم می‌باشد. در پژوهش حاضر واکنش 11 رقم تجاری و دو لاین کلزا به جدایه هلندی TuMV در شرایط گلخانه بررسی شد. بوته‌ها در مرحله 3-5 برگی و به روش انتقال مکانیکی با عصاره گیاه توتون آلوده به TuMV مایه‌زنی و واکنش آن‌ها بر اساس شاخص شدت علایم و میزان جذب الایزا (OD405)، چهار هفته و میانگین وزن‌های خشک و تر گیاهان هفت هفته پس از مایه‌زنی تعیین شد. این پژوهش با استفاده ازآزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌‌های کامل تصادفی، در سه تکرار و هر تکرار شامل چهار واحد آزمایشی برای گیاهان شاهد و آلوده انجام شد. آلودگی ویروسی گیاهان با استفاده از آزمون RT-PCR تایید شد. بر اساس شاخص‌های مورد بررسی، اختلاف ارقام معنی‌دار بود، بطوریکه در سطح پنج درصد، لاین کرج3 به عنوان رقم متحمل، ژنوتیپ‌های RGS003 و کرج1 حساس، ژنوتیپ کرج2 بسیار حساس و سایر ژنوتیپ‌ها نیمه حساس شناخته شدند. نتایج نشان داد نرخ آلودگی برای همه ژنوتیپ‌ها یکسان بود. به رغم اینکه اختلاف میانگین جذب نوری الایزا بین گیاهان سالم و آلوده معنی دار بود، به استثنای رقم ساری گل،  شاخص میزان جذب الایزا بین گیاهان آلوده رقم‌ها و لاین‌های بررسی شده، اختلاف معنی‌دار نداشت. بین ارقام کلزا، فقط وزن تر و خشک لاین کرج2 به طور معنی‌داری در اثر آلودگی به ویروس کاهش نشان داد. در این پژوهش برای اولین بار نمره‌دهی (صفر تا هشت) برای شدت علایم گیاهان کلزا به TuMV معرفی شد.